गणेश चतुर्थी 2024- षोडशोपचार पूजा मंत्रविधी आणि पौराणिक गोष्टी
गणेश चतुर्थी का साजरी केली जाते?
श्री गणेश हा देव प्रामुख्यानेबुद्धीचा दाता आणि सुख समृद्धीचा आश्रयदाता म्हणून ओळखला जातो. श्री गणेशची उपासना केली असता आपलयाला सुख आणि शांती लाभते. श्री गणेशाला अग्रपूजेचा मान दिला गेला आहे. त्यामागेही एक खास कारण आहेत त्याची माहितीही आपण घेऊ.
श्री गणेशाला विघ्नहर्ताही म्हटले जाते त्यामुळे कुठल्याही गोष्टीची नवीन सुरवात करताना श्री गणेशालाचे पूजा केली जाते जेणेकरून ते कार्य निर्विघ्नपणे पार पाडले जाइल. श्री गणेशाला कला बुद्धीची देवता मानले जाते त्यामुळे विद्यार्थ्यांनी श्रीगणेशाची उपासना केली असता विशेष फायदा होतो. श्री गणेशाला सर्वत्र प्रेमाने गणपती किंवा विनायक म्हणून ओळखले जाते.
श्री गणेश चतुर्थीचा संपूर्ण पूजाविधी आज आपण जाणून घेणार आहोत. तसेच गणेश चतुर्थीच्या काळात चांद्रदर्शन निषिध्द मानले जाते हे ही आपण पाहू. त्यामागेही एक सुरस कथा आहे.
गणेश चतुर्थी 2024 कधी आहे?
दरवर्षी श्री गणेश चतुर्थीची हिंदू महिन्याच्या भाद्रपदाच्या शुक्ल पक्षातील चतुर्थी तिथीला येते. हा सण दरवर्षी प्रामुख्यानेऑगस्ट किंवा सप्टेंबरमध्ये येतो. गणेश चतुर्थी सहसा 10 दिवस साजरा केली जाते, दहाव्या दिवशी अनंत चतुर्थी असते. या दिवशी वाजत गाजत गणेश विसर्जन केले जाते. घरगुती गणेशोत्सव दीड, पाच, सात दिवस साजरा केला जातो. 2024 मधील गणेश चतुर्थी शनिवार दिनांक 7 सप्टेंबर 2024 रोजी आहे.गणेश चतुर्थी पूजा मुहूर्त
गणेश चतुर्थी - शनिवार, 7 सप्टेंबर 2024मध्यान्ह गणेश पूजनाचा मुहूर्त – सकाळी 11:07 ते दुपारी 01:33 पर्यंत आहे
एकूण मंगल कालावधी – 02 तास 27 मिनिटाचा आहे.
भाद्रपद चतुर्थी सुरू होईल - 06 सप्टेंबर 2024 दुपारी 03:01 वाजता
भाद्रपद चतुर्थी संपेल - 07 सप्टेंबर 2024 संध्याकाळी 05:37 वाजता
गणेश चतुर्थी संपूर्ण पूजाविधी
गणेश चतुर्थीला प्रामुख्याने मातीची मूर्ती आणून घरात स्थापन केली जाते. ढोल ताश्याच्या गजरात वाजत गाजत गणेश मूर्ती घेऊन यावी घरात श्रीगणपतीची स्थापना करण्यापूर्वी काही गोष्टी लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे.सर्वप्रथम या दिवशी व्यवस्थित सडा समार्जन करून घर स्वच्छ करा. सचैल स्नान केल्यानंतर स्वच्छ कपडे घाला.
पूजेचे साहित्य घेऊन पूर्वेकडे तोंड करून शुद्ध आसनावर घरामध्ये किंवा सार्वजनिक ठिकाणी गणपतीची सुंदर मूर्ती स्थापित करा. प्राणप्रतिष्ठा ही मूर्तीतील देवतेच्या शक्तीला आवाहन करण्यासाठी केली जाऊ शकते, त्यानंतर 16 पायऱ्यांचा विधी केला जातो, ज्याला षोडशोपचार पूजा म्हणतात.
गणेशाला दुर्वा अतिशय प्रिय आहेत याचीही कथा आपण पाहू. तसेच श्रेगणेशाला लाल फुलेही अर्पण करावीत. गणेश चतुर्थीच्या दिवशी केळी, आंबा, डाळिंब किंवा फणस यांसारखी फळे गणेशाला अर्पण करा.
"गणपती बाप्पा मोरया" चा जप करा.
श्रीगणेशाच्या कपाळावर लाल चंदनाचा तिलक लावावा. धूप, कपूर, दिवा, अगरबत्तीआरतीचे ताट तयार करा. नंतर यथायोग्य नैवेद्द दाखवून. वाजत गाजत गणपतीची आरती म्हणा. शेवटी तुमच्या सर्व इच्छा पूर्ण करण्यासाठी श्रीगणेशाचा आशीर्वाद घ्या.
अशा प्रकारे साधारणपणे गणपतीची पूजा केली जाते मात्र श्रीगणेशाची षोडशोपचारे पूजा केली असता चांगले फळ मिळते. खाली आम्हीं संपूर्ण षोडशोपचार पूजा मंत्र विधीसह देत आहोत.
श्रीगणेशाची मंत्रविधिसह षोडशोपचारे पूजा
गणेश चतुर्थीच्या दिवशी वैदिक मंत्रोच्चारांसह सोळा उपायांनी गणेशाची पूजा केली जाते. सोळा उपचारांसह देवाच्या पूजेला षोडशोपचार पूजा म्हणतात.या पूजेच्या सोळा पायऱ्या मंत्रासह येथे विशद केल्या आहेत.
1. आवाहन आणि स्थापना
आवाहन
सर्व प्रथम खालील मंत्राचा उच्चार करताना मूर्तीसमोर आमंत्रण मुद्रा दाखवून श्रीगणेशाचे आवाहन करावे.
आवाहन मंत्र
हे हेरंब त्वमेहेही हयंबिकात्र्यंबकत्माजा ।
सिद्धि-बुद्धि पाटे त्र्यक्ष लक्षलभा पितुह पिताः ॥
नागस्यम् नागहरम् त्वम् गणराजम् चतुर्भुजम् ।
भूषितं स्वयुधौधव्यः पाशांकुशापरश्वधैः ॥
आवाहयामि पुजार्थं रक्षार्थं च मम कृतोः ।
इहागत्य गृहं त्वं पूजां यागमं च रक्षा मी ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
आवाहयामि-स्थपयामि ॥
स्थापना
आमंत्रणानंतर खालील मंत्राचा उच्चार करून श्रीगणेशाच्या मूर्तीला अभिषेक करावा.
प्रतिष्ठापन मंत्र
अस्यै प्राणः प्रतिष्ठान्तु अस्यै प्राणाक्षरन्तु च ।
अस्यै देवत्वमर्चायै ममहेति च कश्चना ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
सुप्रतिष्ठो वरदो भव ॥
2. आसन अर्पण
आमंत्रण आणि अभिषेक केल्यानंतर, खालील मंत्राचा उच्चार करताना, श्रीगणेशाच्या आसनासाठी एका अंजलीत पाच फुले घ्या आणि ती आपल्यासमोरील तबकात सोडा.
विचित्ररत्नखचितं दिव्यस्तरणसंयुक्तम् ।
स्वर्ण सिंहासनम् चारु गृहा गुहाग्रजा ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
आसनं समर्पयामि ॥
3. पाद्य पूजन
आसन समर्पण केल्यानंतर, खालील मंत्राचा उच्चार करताना श्रीगणेशाला पाद्य (पाय धुण्यासाठी पाणी) अर्पण करा
ओम सर्वतीर्थसमुद्भूतं पद्यं गंधबिभिर्युतम् ।
गजानना गृहनेदं भगवान् भक्तवत्सलाः ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
पदयोह पद्यं समर्पयामि ॥
4. अर्घ्य समर्पण
पाद्य अर्पण केल्यानंतर पुढील मंत्राचा उच्चार करताना श्रीगणेशाला धूपमिश्रित अर्घ्य पाणी अर्पण करावे.
अर्घ्य समर्पण मंत्र
ओम गणाध्यक्ष नमस्तेस्तु गृहण करुणा करा ।
अर्घ्यं च फलसंयुक्तं गंधमाल्यक्षतैर्युतम् ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
हस्तोर्घ्यं समर्पयामि ॥
5. आचमन
अर्घ्य दिल्यानंतर खालील मंत्राचा उच्चार करताना गणपतीला आचमनासाठी जल अर्पण करावे.
आचमन मंत्र
विघ्नराजा नमस्तुभ्यं त्रिदशैरभिवंदिता ।
गंगोदकेना देवेषा कुरुश्वाचामनम् प्रभो ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
मुखे आचमनियां समर्पयामि ॥
6. स्नान मंत्र
आचमन समर्पणानंतर खालील मंत्राचा उच्चार करताना श्रीगणेशाला पाण्याने स्नान करावे.
स्नान मंत्र
नर्मदा चंद्रभागादि गंगासंगसाजैरजलैः ।
स्नानी तोसी माया देवा विघ्नसघम निवराया ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
सर्वांगा स्नानं समर्पयामि ॥
7. वस्त्र समर्पण
कपड्यांचे समर्पण
शुद्धोदक स्नानानंतर खालील मंत्राचा उच्चार करताना गणेशाला माळेच्या रुपात वस्त्र अर्पण करावे.
वस्त्र समर्पण मंत्र
शितवतोष्ण संतानम् लज्जाय रक्षां परमा ।
देहलंकरणं वस्त्रमतः शांती प्रयाच्छ मी ।
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
वस्त्रं समर्पयामि ॥
8. यज्ञोपवीत शरणागती
वस्त्र अर्पण केल्यानंतर खालील मंत्राचा उच्चार करताना श्रीगणेशाला जानवे अर्पण करा.
यज्ञोपविता समर्पण मंत्र
नवभिस्तंतुभिर्ययुक्तं त्रिगुणं देवातमयम् ।
उपवितं मायादत्तं गृहण परमेश्वरा ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
यज्ञोपवितं समर्पयामि ॥
9. गंध अर्पण
पवित्र धागा अर्पण केल्यानंतर, खालील मंत्राचा उच्चार करताना श्री गणेशाला सुगंधित द्रव अर्पण करा.
गंध मंत्र
श्री खंडा चंदना दिव्यं गंधध्याम सुमनोहरम् ।
विलेपनं सुरश्रेष्ठं चंदनं प्रतिगृह्यताम् ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
गंधं समर्पयामि ॥
10. अक्षतापर्ण
सुगंध अर्पण केल्यानंतर खालील मंत्राचा उच्चार करताना गणेशाला अक्षता अर्पण करावे.
अक्षताअर्पण मंत्र
अक्षताश्च सुरश्रेष्ठा कुमकुमलः सुशोभिताः ।
माया निवेदिता भक्त गृहा परमेश्वरा ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
अक्षतां समर्पयामि ॥
11. पुष्प, दुर्वांकुर, सिंदूर अर्पण
अखंड समर्पणानंतर खालील मंत्राचा उच्चार करताना गणेशाला फुलांची माळ अर्पण करा.
पुष्प माला मंत्र
माल्यादिनी सुगंधिनी माल्यादिनी प्रभुः ।
माया हृतानी पुष्पाणी गृह्यं पूजनाया भो ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
पुष्पमलं समर्पयामि ॥
दुर्वांकुर
दुर्वांकुर (तीन ,पाच, सात, अकरा अथवा एकवीस दुर्वा) भगवान गणेशाला अर्पण करा.
दुर्वांकुर मंत्र
दुर्वांकुरण सुहारितामृतन मंगलाप्रदान ।
अनितांस्तव पुजार्थ गृहा गणनायका ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
दुर्वांकुरां समर्पयामि ॥
माल्यादिनी सुगंधिनी माल्यादिनी प्रभुः ।
माया हृतानी पुष्पाणी गृह्यं पूजनाया भो ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
पुष्पमलं समर्पयामि ॥
दुर्वांकुर
दुर्वांकुर (तीन ,पाच, सात, अकरा अथवा एकवीस दुर्वा) भगवान गणेशाला अर्पण करा.
दुर्वांकुर मंत्र
दुर्वांकुरण सुहारितामृतन मंगलाप्रदान ।
अनितांस्तव पुजार्थ गृहा गणनायका ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
दुर्वांकुरां समर्पयामि ॥
12. धूप अर्पण
खालील मंत्राचा उच्चार करताना गणेशाला धूप अर्पण करा.
धूप मंत्र
वनस्पतिरसोद्भूतो गन्धाध्यो गंधः उत्तमः ।
अग्रेय सर्व देवानां धुपोयं प्रतिगृह्यताम् ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
धुपमग्रापयामी ॥
14. दीप अर्पण
उदबत्ती अर्पण केल्यानंतर खालील मंत्राचा उच्चार करताना गणेशाला दिवा लावावा.
हिंदीमध्ये दीप समर्पण मंत्र
सज्यं चावर्तिसंयुक्तम् वहिनीं योजितम् माया ।
दीपं गृहण देवेषा त्रैलोक्यतिमिरा पाहम् ॥
भक्त्या दीपं प्रयाच्छामि देवया परमात्माने ।
त्राहिमं निरायद घोरादिपज्योतिर्णमोस्तुते ॥
ओम सिद्धी-बुद्धी सह
इत्या श्री महागनाधिपतये नमः ।
दीपं दृष्टयामि ॥
14. नैवेद्यअर्पण
दिवा अर्पण केल्यानंतर खालील मंत्राचा उच्चार करताना गणेशाला नैवेद्य दाखवावा.
नैवेद्य मंत्र
नैवेद्यं गृह्यतं देवा भक्ती मे ह्यचलम् कुरु ।
इप्सितं मे वरं देही परत्र च परम गतिम् ॥
शर्करा खंडा खाद्यानी दधि क्षीरा घृतानी चा.
अहरं भक्ष्य भोज्यम् च नैवेद्यम् प्रतिगृह्यम् ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
नैवेद्यं मोदकामयारितुफलानि च समर्पयामि ॥
15. तांबूल, नारिकेल आणि दक्षिणा अर्पण
तांदूळ अर्पण
चंदन करोद्वर्तनानंतर, खालील मंत्राचा उच्चार करताना गणेशाला तांदुळ अर्पण करा.
तांबुल समर्पण मंत्र
ओम पूगीफलम् महादिव्यं नागवल्लीदलैर्युतम्।।
एला चूर्णादिसंयुक्तंर्णादिसंयुक्तं तांबुलं प्रतिगृह्यताम् ॥
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
मुखा वसार्थमेला पूगी फलादि साहित्यं तांबूला समर्पयामि ॥
नारळ अर्पण
तांदूळ अर्पण केल्यानंतर खालील मंत्राचा उच्चार करताना श्रीगणेशाला नारळ अर्पण करा.
नारिकेल समर्पण मंत्र
इदम् फलम् मायादेव स्थानपितम् पुरातस्तव ।
माझ्या मनांत सफलवप्तिर्भावेजन्मनि जनमनी ।
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
नारिकेला फलं समर्पयामि ॥
दक्षिणा अर्पण
नारिकेल समर्पणानंतर खालील मंत्राचा उच्चार करताना श्रीगणेशाला दक्षिणा अर्पण करा.
दक्षिणा समर्पण मंत्र
हिरण्यगर्भगर्भस्तं हेमा बीजं विभावसोः ।
अनंता पुण्य फलदमतः शांतिम् प्रयाच्छ मी ।
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
द्रव्यं दक्षिणं समर्पयामि ॥
16. आरती
खालील मंत्राचा उच्चार करून श्रीगणेशाची आरती करावी.
मंत्र
कडाली गर्भ संभूतं कर्पूरम् तु प्रदिपितम् ।
अरारतिकामहां कुर्वे पश्य मे वरदो भव ।
ओम सिद्धि-बुद्धि साहित्याय श्री महागनाधिपतये नमः।
कर्पुरा नीरजनाम समर्पयामि ॥
शेवटी श्रीगणेशाची आरती करा आणि तुमच्या मनोकामना पूर्ण होण्यासाठी आशीर्वाद मागा. गणेश चतुर्थी तिथीला शुभ मुहूर्त लक्षात घेऊन पूजा करण्याची षोडशोपचारे पूजा पद्धतशीरपणे पाळली पाहिजे, ती अधिक लाभदायक आहे.
गणपतीला 21 मोदक अथवा दुर्वा का आवडतात?
मूर्तीच्या स्थापनेपासून पूजेला सुरुवात होते.श्रीच्या मूर्तीला वस्त्र, जानवे, चंदन, दुर्वा, अक्षता, धूप, दिवा, शमीची पाने, लाल फुले मुख्यत्वे जासवंदीचे फुल अर्पण करा. गणपतीला 21 दुर्वा, 21 मोदक आणि 21 फुले अर्पण करा. एकवीस हा आकडा ह्या 21 गोष्टींचे बनला आहे. पाच ज्ञानेंद्रिये, पाच कर्मेंद्रिये, पंचवायू आणि पंचतत्वे आणि मन मिळून 21 गोष्टी. ह्या सर्वांची मोट बांधून श्रीगणेशाची मनोभावे पूजा करणे हा भाव त्यामागे आहे.
पुराणातील श्रीगणेशाच्या निवडक कथा
कथा क्रमांक 1
श्रीगणेश जन्मकथा
कैलासावर माता पार्वतीला स्नानाला जायचे होते मात्र आपल्या कक्षाच्या दारावर पहारा देण्यासाठी तिला पहारेकरी मिळाला नाही. तेव्हा तिने मळापासून एकमुर्ती तयार केली. त्यावर योग मंत्र शक्तीने तिने त्या मूर्तीत प्राण फुंकले. त्या मुलाला जिवंत केले आणि पाहऱ्यावर बसविले.
एवढ्यात श्री शंकरांचे कैलासावर आगमन झाले. ते आपल्या कक्षात जाणार तोच त्या पहारेकरी मुलाने त्यांना अडविले. आपल्या घरी जाताना रोखल्यामुळे ते क्रोधीत झाले. त्यांनी रागाने त्रिशूल चालवून त्या मुलाचे मुंडके उडविले. एवढ्यात माता पार्वती बाहेर आली. आपल्या मुलाच्या मृत्यूने क्रोधीत झाली.
तिला शांत करण्यासाठी शंकराने त्या मुलाला पुन्हा जिवंत करण्याची ग्वाही मातेला दिली. मात्र शोधूनही श्रीगणेशाचे मूळ शीर सापडले नाही तेव्हा एका हत्तीचे तोंड त्या मुलाला जोडण्यात आले. आणि पुन्हा जिवंत करण्यात आले. असा झाला श्रीगणेशाचा जन्म. त्यामुळे गणपतीला गजमुख आणि गजानन म्हटले जाते.
कथा क्रमांक 2
श्रीगणेशाला अग्रपूजेचा मान मिळाला
गणेशाला प्रथम पूजेचा मान देण्यामागची एक कथा सांगितली गेली आहे. एकदा सर्व देवीदेवतांत महान कोण याची स्पर्धा सुरू झाली व तेव्हा सर्व देवीदेवतांनी ते इतरांपेक्षा कसे श्रेष्ठ आहेत हे सांगायला सुरुवात केली. कोणीही मागे हटत नव्हते. प्रत्येकजण स्वतःची स्तुती करण्यात रंगून गेला. मात्र निकाल लागेना.
त्यातून योग्य मार्ग काढण्यासाठी सर्व देव कैलास पर्वतावरदेवांचा देव महादेवाकडे सल्ला मागायला आले. त्यांना सर्वात श्रेष्ठ देव निवडण्याची गळ घालू लागले. तेव्हा महादेवांनी एक स्पर्धा जाहीर केली. त्यानुसार त्यांनी सर्व देवांना पृथ्वीला प्रदक्षिणा घालायला सांगितली. जो परिक्रमा करून प्रथम येईल तो श्रेष्ठ असे जाहीर केले.
लगेचच सर्व देव आपापली वहाने घेऊन पृथ्वीप्रदक्षिणेसाठी निघाले. जोरदार वेगाने त्यांनी शर्यत सुरू केली. तेव्हा गणेश मात्र शांतपणे उभे होते. त्यांनी अत्यंत मनोभावे आपल्या माता पिता म्हणजे शिवपार्वतीलाच प्रदक्षिणा घातली. शिव आणि शक्तीला प्रदक्षिणा म्हणजे संपूर्ण विश्वला प्रदक्षिणा हे सर्व देवांनी ओशाळून मान्य केले.
श्रीगणेशाच्या चातुर्यावर खूष झालेल्या शिवपार्वतीने अत्यानंदाने आपल्या मुलाला विजयी घोषित केले व देवांत अग्रपुजेचा मान अर्पण केला.
कथा क्रमांक 3
गणेश चतुर्थीला चंद्र का पाहु नये
श्री गणपतीला लंबोदरही म्हणतात कारण त्यांचे पोट मोठे असते. त्यांची प्रकृती स्थूल आहे. चंद्राला आपल्या तेजस्वी रूपाचा गर्व झाला होता.
एकदा गणपती बाप्पा आपल्या वाहन म्हणजे उंदरावर बसून जात होते. त्याच वेळी उंदराला अचानक वाटेत साप दिसला त्यामुळे तो दचकला. उंदराला धक्का बसला त्यामुळे त्यावर बसलेले गणपती तोल जाऊन बाप्पा खाली पडले. तेव्हा त्याला चंद्र माजेने हसायला लागला.
एकदा गणपती बाप्पा आपल्या वाहन म्हणजे उंदरावर बसून जात होते. त्याच वेळी उंदराला अचानक वाटेत साप दिसला त्यामुळे तो दचकला. उंदराला धक्का बसला त्यामुळे त्यावर बसलेले गणपती तोल जाऊन बाप्पा खाली पडले. तेव्हा त्याला चंद्र माजेने हसायला लागला.
हे पाहून गणपती बाप्पा क्रोधीत झाले. त्यांनी चंद्राला शाप दिला की "चंद्रा तुला तुझा रूपाचा गर्व झाला आहे त्यामुळे इतरांना तू कमी लेखतो आहेत. त्यामुळे मी तुला शाप देतो की आजपासून तुझें कोणी तोंड पाहणार नाही. आणि जो कोणी तुला पाहील त्यावर खोटा आळ येईल" त्यादिवसापासून चंद्राचे तेज क्षीण झाले. तो ओशाळला.
मग त्याने ब्रम्ह देवाला शरण गेला आणि आपल्याला पूर्व रूप देण्याची विनंती करू लागला.तेव्हा ब्रम्ह देव म्हणाले, "तुला शाप श्रीगणेशाने दिला आहे, त्यात मी ढवळाढवळ करू शकत नाही. त्यामुळे तो मागे घेण्याचा अधिकार हा गणेशाचाच आहे. त्यामुळे तू गणेशाला शरण जा, तो तुला नक्की माफ करेल.
शेवटी चंद्राने मोठे तप करुन श्रीगणपतीला प्रसन्न करुन घेतले. चंद्रासाठी सर्व देवांनी प्रार्थना केली. जगाचे कार्य योग्य रीतीने चालविण्यासाठी चंद्राला तेज अर्पण करणे गरजेचे होते. सर्व देवांनी गणपतीला साकडे घातले. चंद्राला त्याची शिक्षा मिळाली आहे आता त्याला माफ करावे अशी गळ घातली. मग श्री गणपतीने चंद्राला शापातून मुक्त केले. तरीही श्री गणपतीची शापवणी पण वर्षातून एक दिवस खरी होते. गणपती म्हणाले" माझ्या मुखातील शब्द खरे होणार, भाद्रपद शुक्ल चतुर्थीच्या दिवशी म्हणजेच गणेश चतुर्थीच्या दिवशी जो तुझे तोंड कोण जो कोणी पाहील त्यावर त्या वर्षी खोटा आळ येईल"
त्यावर चंद्राने प्रार्थना केली की जर कोणी चुकून गणेश चतुर्थीच्या दिवशीं माझे तोंड पाहिले तर खोटा आळ येऊ नये म्हणून त्याने काय करावे?
तेव्हां गणपतीने उ:शाप म्हणून चंद्राला सांगितले की, दर मासला येणारे संकष्ट चतुर्थी व्रताचे उद्यापन तुझ्या दर्शनाने होईल म्हणून संकष्ट चतुर्थीला चंद्रोदया नंतर चंद्र पाहून उपवास सोडला जातो"
गणपतीच्या या शापातून श्रीकृष्णही वाचले नव्हते. गणेश चतुर्थीला त्यांनी चिखलात उमटलेल्या गाईच्या खुरातिल पाण्यात चंद्र पहिला होता. याचा परिणाम असा झाला की त्यांच्यावर स्यमंतक मणी चोरल्याचा खोटा आळ आला. मात्र गणेशाची उपासना करताच ते या आळातून मुक्त झाले.
शेवटी चंद्राने मोठे तप करुन श्रीगणपतीला प्रसन्न करुन घेतले. चंद्रासाठी सर्व देवांनी प्रार्थना केली. जगाचे कार्य योग्य रीतीने चालविण्यासाठी चंद्राला तेज अर्पण करणे गरजेचे होते. सर्व देवांनी गणपतीला साकडे घातले. चंद्राला त्याची शिक्षा मिळाली आहे आता त्याला माफ करावे अशी गळ घातली. मग श्री गणपतीने चंद्राला शापातून मुक्त केले. तरीही श्री गणपतीची शापवणी पण वर्षातून एक दिवस खरी होते. गणपती म्हणाले" माझ्या मुखातील शब्द खरे होणार, भाद्रपद शुक्ल चतुर्थीच्या दिवशी म्हणजेच गणेश चतुर्थीच्या दिवशी जो तुझे तोंड कोण जो कोणी पाहील त्यावर त्या वर्षी खोटा आळ येईल"
त्यावर चंद्राने प्रार्थना केली की जर कोणी चुकून गणेश चतुर्थीच्या दिवशीं माझे तोंड पाहिले तर खोटा आळ येऊ नये म्हणून त्याने काय करावे?
तेव्हां गणपतीने उ:शाप म्हणून चंद्राला सांगितले की, दर मासला येणारे संकष्ट चतुर्थी व्रताचे उद्यापन तुझ्या दर्शनाने होईल म्हणून संकष्ट चतुर्थीला चंद्रोदया नंतर चंद्र पाहून उपवास सोडला जातो"
गणपतीच्या या शापातून श्रीकृष्णही वाचले नव्हते. गणेश चतुर्थीला त्यांनी चिखलात उमटलेल्या गाईच्या खुरातिल पाण्यात चंद्र पहिला होता. याचा परिणाम असा झाला की त्यांच्यावर स्यमंतक मणी चोरल्याचा खोटा आळ आला. मात्र गणेशाची उपासना करताच ते या आळातून मुक्त झाले.
आशा आहे ह्या लेखातून तुम्हाला गणेश चतुर्थी(ganesh chaturthi) विषयी संपूर्ण माहिती मिळाली असेल. ह्या वर्षी येणारी गणेश चतुर्थी म्हणजे ganesh chaturthi 2024 विषयीचा मुहूर्त आणि पूजाविधी तुम्हाला लक्षात आला असेल. गणेश चतुर्थी विषयीक पौराणिक गोष्टी तुम्हला आवडल्या असतील. अशा प्रकारचे अनेक लेख ह्या वेबसाईट वर आहेत तेही तुम्ही वाचा.